بر اساس آخرين آمار موجود در آمريكا ميزان كودكان مبتلا به اختلال اتيسم ١ در هر ٦٨ نفر گزارش شده است. اكثر كودكان مبتلا به اختلال اتيسم در سنين اوليه رشد، حدود ٣ سالگي، به اين اختلال تشخيص داده ميشوند. اگر چه بروز علايم اوليه اتيسم در مرحله نوزادي و تشخيص آن توسط والدين به ويژه مادران كار مشكلي است اما متخصصين با انجام تستها و برخي از شيوهها قادر به تشخيص اختلال اتيسم در مراحل اوليه رشد و حتي قبل از ٣ سالگي هستند.
دكتر سلي راجرز(Dr.Sally Rogers) يكي از اساتيد و پژوهشگران به نام روانشناس باليني در دانشگاه يوسي ديويس كاليفرنيا است كه در زمينه تشخيص اتيسم و كار با كودكان مبتلا به اتيسم صاحب نظر و ممتاز ميباشد. مطالعات دکتر راجرز روي توسعه مهارتهاي اوليه اجتماعي، شناختي و عاطفي و توسعه و اثر بخشي درمان اختلال اتيسم است و البته تمركز اصلي اش بر روي تشخيص زودهنگام مداخلات درماني و ارزيابي عملكرد شناختي رفتاري ، اجتماعي، عاطفي بر روي نوزادان و كودكان اتيسم زير سن ٣ سالگي از ١٢ ماهگي تا ٤٨ ماهگي مي اشد.
دكتر راجرز مطالعات متعددي در غالب كتاب و مقاله در زمينه اتيسم منتشر كردهاند. و فيلمهاي اموزشي متعددي نيز در زمينه اتيسم در نوزادان و كودكان تهيه كردهاند. همچنين بخشي از مطالعات راجرز بررسي مجلات ممتاز در زمينه اختلالات عصبي و ذهني است كه شامل دورههاي مختلف مجله آمريكايي عقبماندگي ذهني، مجله مداخله زود هنگام، مجله روانشناسي كودك و روانپزشكي كودك، رشد كودك و توسعه و آسيب شناسي است.
يكي از برنامههاي مطالعاتي دكتر راجرز تحت عنوان «شروع» از نوزادي است. در اين مطالعه او روي نوزاد مشكوك به اختلال اتيسم و يا نوزاداني كه خواهر يا برادر بزرگتر مبتلا به اتيسم دارند متمرکز میشود و براي تشخيص سريع تر و آغاز درمان به منظور دستيابي به نتايج بهتر و پيشگيري از پيشرفت اين اختلال تلاش میکند. در حقيقت تشخيص سريع تر اختلال اتيسم در سنين اوليه كليد موفقيت والدين مي باشد. دكتر راجرز اين طرح مطالعاتي و كاربردي را در بسياري از كشور ها به صورت كارگاه براي متخصصين برگزار مي كند.
راجز معتقد است تشخيص هر چه سريعتر اتيسم در سنين اوليه رشد مانع از بروز و تشديد علايم رفتاري رايج در كودكان اتيسم چون عدم تكلم، حركات كليشهاي، پرخاشگري، و تكانشوري خواهد بود و كنترل و مراقبت تربيتي و آموزشي اين كودكان با مشكلات كمتري روبرو خواهد بود و والدين استرس و اضطراب كمتري را تجربه خواهند كرد.
به منظور درك بهتر موضوع در زير بخشي از گزارش دكتر راجرز را از يكي از مراجعينش كه داراي فرزند اتيسم بوده بخوانيد:
خانم هينسون مادر پنج فرزند پسري است كه در طول زندگي روزانهاش به شدت مشغول نگهداري از فرزندانش ميباشد و دو فرزندش مبتلا به اتيسم هستند و اين مسيله مسوليتهاي مادر را چندین برابر افزايش ميدهد. خانم هيستون به دليل داشتن فرزندان اتيسم نگران فرزند ٩ ماهه نيز بوده و رفتارهاي فرزندش را تحت نظر داشت و مدام نگران و مردد درباره مبتلا بودن فرزندش به اختلال اتيسم بود. با توجه به پيشينه اتيسم در فرزندانش وقتي فرزند اخرش ٩ ماهه بود در طرح مطالعاتي دكتر راجرز (شروع از نوزادي )شركت كرد.
در اين طرح دكتر راجرز از حضور مادران به همره نوزادانشان براي كمك در افزايش علاقه و سرگرم كردن فرزندانشان و افزايش شركت در تعاملات اجتماعي استفاده كردند. در اين طرح مطالعاتي ٧ نوزاد به همراه مادرانشان شركت كردند و نتايج حاصل نيز نشان داد كه ٦ كودك از ٧ كودك كه در معرض خطر ابتلا به اختلال اتيسم بودند در اين مطالعه عملكرد اجتماعي خوبي داشتند و در پاسخ گويي سرعت بسيار خوبي داشتند و اتيسم تشخيص داده نشدند و فرزند خانم هيستون هم جزو ٦ نفر نوزادان بوده است . در بررسي دوم و به منظور اطمینان از سلامت فرزند خانم هيستون دکتر راجرز تصمیم گرفتنر در ١٨ ماهگي هم کودک یادشده را مورد بررسي قرار دهند.نتايج حاصله عدم ابتلا به اختلال اتيسم را نشان داد. و در حال حاضر خانم هيستون فرزندش ٤ ساله است و در سلامت روحي كامل به سر مي برد و هيچ علامتي از اختلال اتيسم ندارد.
تهیه و تنظیم:مریم جباری
دانشجوی دکتری روانشناسی بالینی دانشگاه سانفرانسیسکو