تغذيه كودك  و رشد هوش

نتايج بسياري از تحقيقات نشان داده است كه تغذيه كودك بر رشد هوشي او تاثير مي‌گذارد. محققين تاثيرات تغذيه مناسب را بر پاسخ‌گويي به سوالات بررسي كردند و نتايج نشان داد كه در سنين مدرسه همزمان با شروع آموزش ، كودكاني كه از تغذيه سالمي برخوردار نيستند در پاسخ‌گويي به سوالات دچار مدرسه مشكل مي‌شوند. عدم مصرف برخي از مواد غذايي از جمله پروتئین و كليسم و فيبر كه حاوي ويتامين‌هاي زيادي هستند در رشد جسمي و هوشي كودك تاثير مي‌گذارد.

كمبود مصرف برخي از مواد غذايي منجر به فقر آهن مي‌شود و متاسفانه بر رفتار كودك تاثير نامطلوبي مي‌گذارد به عنوان مثال: اغلب كودكاني كه دچار فقر آهن هستند پرخاشگري و لجبازي بيشتري نسبت به كودكان ديگر دارند. آهن( اسيد فوليك) نقش ويژه‌اي در ساخت لوله‌هاي عصبي مغز دارد كه در افزايش هوش نيز موثر است.

این ماده به خصوص برای دختران ضروری‌تر از پسران است، چرا که آنها بعد از بلوغ با دوره‌های ماهانه خون از دست می‌دهند و اگر در دوران کودکی و خردسالی آهن کافی جذب نکرده باشند، در دوران بعد از بلوغ با شکم‌درد‌های شدید‌تری روبرو می‌شوند. از این بابت مادران و والدین باید این آگاهی را داشته باشند که بتوانند از موادی که آهن مناسبی در خود دارند برای دوران و نوبت‌های تغذیه‌آی کودک استفاده کنند. حتی برخی از پزشکان کودک توصیه می‌کنند که در دوران کودکی به فرزندان به صورت شربت و مایعات آهن بدهیم تا میزان کمبود آهن بدنشان را جبران کند.

تغذيه كودك از اهميت زيادي برخوردار است و در صورت تغذيه ناسالم منحني رشد جسمي و ذهني كودك تحت‌الشعاع قرار مي‌گیرد. به همين علت دو سال اول زندگي كودك را جزو سالهاي طلايي زندگي كودك مي‌دانند كه از نظر تغذيه بسيار مهم است. رشد هوش كودك از زمان بارداري كودك تا ٣ سالگي كودك ادامه دارد بنابراين هر نوع كمبود ويتامين و آهن مي‌تواند رشد ذهن كودك را با مشكل روبرو كند.برخي از تاثيرات منفي كمبود آهن و محروميت  از شير مادر در زیر آمده است که فهرست وار به آن اشاره می‌کنم:

فقر آهن ضريب هوشي را ٩ درجه كاهش مي‌دهد.

محروميت از شير مادر ضريب هوشي را ٨ درجه كاهش مي‌دهد.

كاهش وزن در بدو تولد ضريب هوشي را ٥ درجه كاهش مي‌دهد.

براي آشنايي با ميزان بهره هوشي در زير دسته‌بندي ضريب هوشي آمده است تا خانواده‌ها و به خصوص مادران دریابند که سطوح مختلف ضریب هوشی چه معنایی دارند :

ضريب هوشي زير ٧٥ = عقب مانده ذهني

ضريب هوشي بين ٧٥ تا ٩٠= كندآموز

ضريب هوشي بين ٩٠ تا ١١٠= معمولي

ضريب هوش بالاي ١٣٥=  نابغه

با توجه به اهميت تغذيه در دوران كودكي برخي از موارد و نكات تغذيه‌اي مهم كه نقش بسزايي در رشد هوش و سلامت جسم و روان كودك دارد در زير آمده است:

-حذف برخي از مواد غذايي كه براي سلامتي و رشد هوش كودك مناسب نيستند از جمله: شكلات، چيپس، پاستيل‌هاي رنگي، نوشابه، فست فود، سوسيس و كالباس. اين دسته از مواد غذايي به دليل وجود مواد افزودني و آلودگي منجر به ايجاد چاقي در كودك و …مانع جذب مواد مغذي مي‌شود. با افزايش وزن كودك بافت‌هاي چربي كودك در نواحي كه خون‌رساني و اكسيژن رساني انجام مي‌شود ، ايجاد مي‌شود.

– مصرف صبحانه منجر به ايجاد انرژي و تحرك و شادابي كودك مي‌شود.

– استفاده از غلات كه سرشار از منبع ويتامين ب هستند براي حفظ انرژي كودك در طول ساعات درس و مدرسه موثر است.

-مصرف شير، تخم‌مرغ كه در ايجاد سلول‌‌هاي حافظه نقش دارد و منبع پروتيين خو‌بي است  و براي سلامت و رشد هوش موثر است.

-مصرف امگا ٣:ماهي‌هاي چرب، ماهي آزاد، تون و ساردين

-مصرف غذاهاي سرشار از آهن؛ گوشت قرمز بدون چربي، ميوه‌هاي خشك، حبوبات، اين مواد غذايي سطح هوشياري را افزايش مي‌دهند.

– مصرف مواد غذايي سرشار از فسفر؛ لوبيا، باقلا و نخود، گندم، عدس، پسته، گردو، بادام زميني، نخودچي.

استفاده از این دستورات غذایی می‌تواند کمک موثری بکند به افزایش آرامش روانی و جسمی کودک و نیز رشد و پویایی جسمی و ذهنی او.

ماریان فروزان – روانشناس

تذکر: هر گونه برداشت و نقل از این مطلب باید با اجازه مکتوب از بنیاد SensesCultural باشد و نقل بخش یا متن کامل این مطلب در هر شکل آن(‌اینترنتی، چاپی و …) ممنوع و حق پی‌گرد قانونی برای بنیاد محفوظ است.