تازه‌های احساسات فرهنگی






آخرين اخبار و رويداد‌ها




نخستین تجربه یک کارگردان زن ایرانی در لس آنجلس

Baterfly

یک کارگردان زن ایرانی توانست با دستمایه قراردادن نمایشنامه ای معروف و آداپته کردن آن با شخصیت های ایرانی آمریکایی مهاجر، آن را در تئاتر اسالم لس آنجلس به صحنه ببرد.

به گزارش سایت احساسات فرهنگی پنجشنبه، شامگاه ۱۱ ماه مه، تماشاگران “جشنواره فرینج” – از بزرگ ترین فستیوال های هنری شهر لس‌آنجلس- در تئاتر “اسایلم “سانتا مانیکا شاهد اجرایی از معروفترین نمایشنامه های تاریخ تئاتر برادوی بودند. در این بازسازی تازه، شخصیت های اصلی آن تبدیل به ایرانی- آمریکایی های مهاجر شده اند.
نمایشنامه “پروانه ها آزادند”، نخستین تجربه کارگردانی شیلا وثوق – بازیگر تئاتر و سینمای ساکن لس آنجلس، برداشت آزادی از نمایش کمدی رمانتیک لئونارد گرش – نمایشنامه‌نویس و فیلمنامه‌نویس فقید نیویورکی – است که عنوان آن از یکی از جمله های کتاب معروف چارلز دیکنز”خانه غمزده” الهام گرفته شده است: “می خواهم آزاد باشم. پروانه ها هم آزادند.”
در این برداشت تازه تئاتری، خانم بیکر (مادر) تبدیل به “فلورا بیکر” مادر ایرانی تباری شده که در دوران سلطنت پهلوی در اواسط دهه ۱۹۴۰ میلادی پس از ازدواج با یک مرد آمریکایی به این کشور مهاجرت می کند و ضمن خانه داری به نوشتن کتاب های بچه ها می پردازد.
دان بیکر (با بازی موژان آریا بازیگر ایرانی – استرالیایی)، پسر فلورا و قهرمان داستان کتاب های مادرش، از بدو تولد نابینا بوده است.
مادر بیش از اندازه مواظب و مراقب او (با بازی شیلا وثوق) هم در هر قدم، پسرنابینای خود را دنبال می کند. تا بالاخره “دان” که آهنگساز و نوازنده گیتار است تصمیم می گیرد تنها زندگی کند و به آپارتمانی در منهتن نقل مکان می کند تا در آنجا به کار مورد علاقه اش – ترانه سرایی – ادامه بدهد.
دان از مادرش قول می گیرد که حداقل برای مدت دو ماه در آپارتمان تازه به دیدن او نیاید. اما هنوز چند روز نگذشته سر و کله فلورا پیدا شده و با تعجب متوجه حضور دختر بازیگر زیبایی به نام “جیل”(با بازی ربه کا فورسایت) در همسایگی پسرش می شود.
برخورد جیل و فلورا نقطه عطف نمایش است و در اینجاست که غریزه مادرانه و زنانه دو بازیگر زن نمایش درمقابل هم قرار می گیرد و زمینه هایی را برای وقوع اتفاقات جالب و کمیک بوجود می آورد. در عین حال در لحظات جدی نمایش، تماشاگر با عمق درد فرزندان این گونه مادران سلطه جو و کنترل کننده آشنا می شود.
نمایشی تاریخ ساز در تئاتر برادوی

“پروانه ها آزادند” نخستین بار در سال ۱۹۶۹ بر روی صحنه برادوی به اجرا درآمد و برای نویسنده آن لئونارد گرش که پیشتر در سال ۱۹۵۷ در هالیوود فیلمنامه “مضحک روی” با شرکت ادری هیپورن و فرد آستر را نوشته بود، موفقیت های تازه ای به همراه داشت .
در آن زمان بلیث دنرجوان (مادرگوئینت پالترو) نقش جیل تنر، دختر بی قید و بند و هیپی مآب نمایش را ایفا می کرد. نقشی که یکشبه از بنر ستاره ای معروف ساخت. بازیگر نقش مادر نمایش هم آیلین هکارت بود که بعدها با گلوریا سوآنسون، بازیگر سینمای هالیوود، جاگزین شد.
نمایش “پروانه ها آزادند” بیش از ۱۱۰۰ اجرا داشت که در تاریخ برادوی برای نمایش های غیر موزیکال تعداد رکوردشکنی به شمار می رود.
کلاو بارنز، منتقد تئاتر نیویورک تایمز، در همان زمان نوشت: “اگر اعضای یک شورای مخصوص تئاترهای موفق برای مدتی طولانی با دقت بر روی این مسئله که چگونه می توان یک نمایشنامه پرفروش، موفق و پرطرفدارکمدی برای برادوی نوشت کار کرده بودند، به نتیجه ای به خوبی نمایش پروانه های آزادند می رسید.”
در سال ۱۹۷۲ فیلم سینمایی هم از روی همین نمایشنامه با بازی گلدی هاون ساخته شد که در آن زمان جایزه اسکار را نصیب این بازیگر و کمدین سرشناس سینمای آمریکا ساخت.
درباره بازیگران نمایش
شیلا وثوق بازیگر و کارگردان نمایش “پروانه ها آزادند” از کودکی به همراه خانواده خود به آمریکا مهاجرت کرد. او که از مدرسه بازیگری “راسکین” زیر نظر بازیگر تئاتر و سینمای انگلستان، سر آنتونی هاپکینز فارغ التحصیل شده است، پس از بازی در چند نمایش به زبان انگلیسی از جمله “امتحان سخت” آرتور میلر و “رومئو و ژولیت” و شرکت در چند فستیوال دراماتیک و شکسپیری به گروه تئاتر “کارگاه تئاتر ۷۹ ” به سرپرستی هوشنگ توزیع پیوست.
همکاری او با گروه به مدت ۱۲ سال و با بازی در نقش های اصلی چند نمایش از جمله “از ماهواره با عشق”، “فراربزرگ” و “سورپرایز پارتی” ادامه یافت.
شیلا وثوق که در فیلم کوتاه “آزادی” درنقش فرح، ملکه پیشین ایران، در مقابل نوید نگهبان (درنقش شاه) ظاهر شده در طول سال ها در زمینه استندآپ کمدی و صدا پیشگی هم فعالیت داشته است. اما تاسیس گروه تئاتری مستقلی بنام “تورکوآز هارت پروداکشن” یکی از آرزوهای دیرپای او بوده است که امسال با حضورجمع بازیگران جوان و فعال هالیوود عملی شد. او به بی بی سی فارسی می گوید: “برای پیدا کردن نمایشنامه دلخواهم برای اولین اجرای گروه وقت زیادی را در کتابخانه گذراندم. صدها نمایشنامه به زبان انگلیسی خواندم تا بالاخره “پروانه ها آزادند” را انتخاب کردم.”
خانم وثوق می گوید: “فکر کردم همه این آثار تئاتری بارها و بارها به زبان انگلیسی اجرا شده اما چیزی که می تواند آن را با اجراهای دیگر متفاوت کند، حضور یک کاراکتر ایرانی در نمایش است.”
به این صورت شیلا وثوق که ضمن وفاداری به اصل نمایشنامه، دیالوگ هایی را هم به زبان فارسی چاشنی متن نمایش کرده است می گوید: ” می خواستم نشان بدهم که بین این مادر وابسته به فرزند و البته بسیار مهربان ایرانی و مادر بی اندازه مواظب و مراقب نمایش “گرش” وجوه مشترک زیادی هست. فکر می کنم این نمایش وسیله خوبی است برای اینکه ما بتوانیم بیشتر به شباهت هایی که بین افکار و احساسات آدم ها ازهرملیتی وجود دارد پی ببریم.”
موژان آریا، از فستیوال کن تا سینمای هالیوود

موژان آریا بازیگر نقش “دان” پسر نابینای فلورا و قهرمان کتاب های بچه های او به نام “دانی دارکو”، از پدر و مادری ایرانی در استرالیا متولد شده است.
موژان که اخیرا بازی در نسخه تازه ای از فیلم “گاو خشمگین” به نام “گاو برانکس” در نقش جیک لاموتای جوان، بوکسور مشهور آمریکایی را به پایان رسانده بازیگری را در انستیتوی ملی هنرهای دراماتیک ملبورن آموخته است. او امسال نامزد دریافت جایزه “هیت لجر اسکالرشیپ” (جایزه ای به یاد بازیگر درگذشته استرالیایی) است و فیلم کوتاه “آبان و خورشید” (فیلمی درباره ماجرای عاشقانه دو پسر همجنسگرا در ایران جمهوری اسلامی ) با شرکت او جایزه ای در جشنواره کن امسال را کسب کرد. فیلمی که ضمن نمایش در سازمان ملل متحد در دو جشنواره فیلم پالم اسپرینگز و فستیوال فیلم سیاتل هم مورد استقبال تماشاگران و هیئت داوران قرار گرفت.
آقای آریا درباره بازی در نقش یک ایرانی – آمریکایی در نمایش “پروانه ها آزادند” می گوید: “این یک نمایشنامه فوق العاده است که خیلی خوب هم کارگردانی شده است. خوشحالم که در این نمایش ما توانسته ایم هم محاسن یک مادرایرانی را نشان بدهیم و هم ازبخش هایی از خصوصیات او که با جامعه آمریکایی مغایرت دارد در مقابل تماشاگرانی که اغلب آن ها ایرانی بودند انتقاد کنیم. ”
نقش مقابل دان درنمایش را ربه کا فورسایت بازیگر سینما و تلویزیون آمریکا و دختر جان فورسایت، بازیگر معروف، بازی می‌کند که در زندگی واقعی دوست دختر موژان آریاست: “این اولین کار من روی صحنه تئاتر لس آنجلس است. امشب متوجه شدم چقدر عاشق این فضای تئاتری هستم و انرژِی که مردم در یک اجرای زنده به آدم می دهند واقعا با هیچ احساس دیگری قابل مقایسه نیست.”
جسی پیمنتل هم که در مدرسه سینمایی و بازیگری استلا ادلر دوره بازیگری را به اتمام رسانده در این نمایش در نقش رالف آستین، کارگردانی که می خواهد دل “جیل ” را به دست بیاورد بازی می کند.
در پایان نخستین شب اجرای موفقیت آمیز “پروانه ها آزادند” شیلا وثوق می گوید: “کار کارگردانی برایم آسان نبود اما تجربه هایی که در چند ماه اخیر اندوختم و همکاری با این بازیگران جوان به من آموخت که هیچ کاری غیرممکن نیست. مهر تائید تماشاگران امشب هم به من توانایی های تازه ای بخشید که شاید تا کنون از وجود آنها در وجودم بی اطلاع بودم.”

منبع : بی بی سی

تاريخ: ۱۳۹۴/۰۳/۲۴
كليد‌واژه‌ها: پروانه های آزادند | زنان کارگردان تئاتر | شیلا وثوق
Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail

نظر شما:
نام و نام‌خانوادگی:* رايانامه:* تارنما: