تنش آبی شدید؛این بار در استان‌های ایران

هنوز چند روزی از گزارش کارشناسان و دست‌اندرکاران ایالت کالیفرنیا درباره بحران کم‌آبی نمی‌گذرد که گزارش مربوط به بحران آب در ایران نیز از نگرانی‌ها در این زمینه خبر می‌دهد.

بحران آب در کالیفرنیا و ابلاغ قانون تازه فرماندار

به گزارش سایت احساسات فرهنگی به نقل از بی‌بی‌سی‌   آخرین گزارش از شاخص پایش منابع آب کشور از مهرماه تا اسفندماه سال ۹۳ نشان می‌دهد که ۱۳ استان ایران در دسته مناطق دارای تنش آبی شدید و یازده استان از جمله استان‌های شمالی مثل اردبیل، مازندران و گیلان در تنش آبی هستند.

به این ترتیب در دو سال گذشته شش استان وارد تنش آبی شدید شده و هفت استان در رده استان‌های دچار کمبود آب قرار گرفته‌اند (بوشهر، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، فارس، کرمان، هرمزگان و یزد).

در ماههای گذشته مقامات ایران از کاهش حجم آب ورودی به مخازن سدهای کشور از مهرماه ۹۳ خبر داده بودند که نسبت به سال آبی گذشته ۲۲ درصد کاهش نشان می‌داد.

در سال ۲۰۱۳ موسسه منابع جهانی، ایران را بیست و چهارمین کشور دنیا از نظر تنش آبی معرفی کرد و هشدار داد که این کشور به شدت در خطر کم‌آبی قرار دارند.

ایران کشوری است که به دلیل اقلیم خشک و مدیریت ناکارآمد و ضعیف منابع آب، در معرض بحران آب قرار دارد.

مدیریت سنتی آب به بحران آب در ایران دامن زده و “سیستم‌های سنتی حدود ۵۰ درصد آب‌های آشامیدنی شهرها و روستاها را به فاضلاب ‌تبدیل می‌کنند.”

در حالیکه فقط ۱۵ درصد ایران زیر کشت است ۹۲ درصد آب کشور در کشاورزی مصرف می‌شود در حالیکه مصرف خانگی آب هفت و مصرف صنعتی تنها یک درصد است. کشاورزی بیشتر منابع زیرزمینی آب را هم در ایران مصرف می‌کند (۹۰ درصد) در حالیکه مصرف خانگی هشت و مصرف صنعتی آن فقط دو درصد است.

این در حالی است که فقط ده درصد تولید ناخالص ملی ایران را کشاورزی تشکیل می‌دهد و فقط حدود ۱۷ درصد نیروی کار کشور در این بخش اشتغال دارند.

استفاده بی‌رویه از منابع آب زیر زمینی بر وخامت وضع زیست محیطی به ویژه در استان‌های مرکزی و جنوبی ایران افزوده، به طوری که در چند دهه گذشته سطح آب در سفره‌های آب زیر زمینی به طور متوسط سالانه نیم متر، در برخی مناطق تا دو متر و در حد فاصل یزد و اردکان دوازده متر کاهش یافته است.

ایران همچنین یکی از نخستین کشورهایی است که با آوارگان آب در جنوب شرقی خود مواجه شده است.

بر اساس گزارش سایت احساسات فرهنگی به نقل از واحد مرکزی خبر نیز همایشی که در روزهای پاپانی سال گذشته در شیراز برگزار شد نشان از جدی بودن بحران آب در ایران دارد.

در این همایش بیش از 450 مقاله ارسال شده که 250 مقاله آن پذیرفته شد که 10 مقاله آن در قالب سخنرانی در این همایش ارائه شد .

بحران آب و تاثیرات آن بر منابع آب های سطحی و زیرزمینی ، بحران آب و مسائل زیست محیطی ، برنامه ریزی و مدیریت جامع منابع آب ،تغییر اقلیم و اثرات آن بر منابع آب ، روش های مدلسازی در بهره وری بهینه آب ، بهینه سازی مصرف آب با رویکرد توسعه پایدار، بازیافت آب از فاضلاب شهری ، بازیافت پساب خشک ، خشکسالی، منابع طبیعی، امور دام، جنگل­ها و مراتع ، پیش­بینی کوتاه مدت و بلند مدت خشکسالی ، مدلسازی و پیش بینی های هواشناسی بحران آب ، مطالعات و طراحی شبکه‌های آبیاری و زهکشی ، فرونشست و مخاطرات زمین شناختی مرتبط با منابع آب ، فناوری های نوین در اکتشاف آب ، جایگاه باروری ابرها در کاهش اثرات خشکسالی ،ایجاد افزایش بارش به عنوان یکی از راهکارهای کاهش اثرات خشکسالی ازجمله محورهای این همایش بود.

بر اساس گزارشی دیگر شاخص پایش منابع آب درایران به ترتیب زیر است:

مرطوب: امکان افزایش ظرفیت منابع آب به منظور مدیریدت و مصرف در سال های آتی به خصوص در مخازن آبی فراهم نیست.

شرایط نرمال: وضعیت منابع آب در شرایط عادی بوده و مدیریت آن طبق روال معمول اعمال می گردد.

شرایط قابل تحمل: این شرایط آستانه ورود به شرایط تنش آبی است که با اعمال مدیریت مناسب و بدون نیاز به اتخاذ تمهیدات ویژه می‌توان از بروز آن ممانعت کرد.

شرایط تنش آبی: آب در دسترس دچار محدودیت جدی بوده و با روش‌های مدیریتی ویژه و برنامه‌ریزی عبور از آن امکان پذیر است.

شرایط تنش آبی شديد: با اعمال تمهيدات سازه‌ای (حفر چاه و استفاده از حجم مرده مخازن سدها) و ساير ابتكارات مديريتی می‌توان صدمات را کاهش داد، اما تأمین نیازهای بخشهایی از مصارف بویژه کشاورزی بسیار مشکل خواهد بود.

شرایط کمبود آب: این شرایط بیانگر وضعیت هشدار بوده و آب برای پاسخگویی به نیاز منطقه کافی نیست بنابراین آمادگی برای ورود به آستانه شرایط حاد بايد مد نظر قرار گیرد.