بانوی راوی فجایع جنگ، برنده نوبل ادبی ۲۰۱۵

سوتلانا الکسیویچ نویسنده زن اهل اوکراین که “صداهایی از چرنوبیل، تاریخ شفاهی یک فاجعه اتمی” مشهورترین اثر اوست برنده نوبل ادبی سال ۲۰۱۵ شد.
خانم الکسیویچ که زاده ۱۹۴۸ اوکراین است تاکنون چند داستان کوتاه، مقاله و گزارش نوشته است ولی خود می‌گوید تحت تاثیر الس آدامیویچ، نویسنده اهل بلاروس، صدای خود را در ژانری موسوم به “رمان جمعی” یا “رمان-سند” پیدا کرده است که روایت کردن زندگی آدم ها از زبان خودشان است.
او به همین سبک، کتاب “صداهای شوروی از جنگ افغانستان” را نوشته است که خاطرات سربازان اتحاد جماهیر شوروی سابق از جنگیدن در افغانستان است.

شخصیت ادبی او بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی شکل گرفته و از منتقدان سرسخت سیاست‌های روسیه در برابر جمهوری اوکراین است.

آلکسیویچ با گزارش‌هایی درباره فاجعه اتمی در نیروگاه چرنوبیل و جنگ ارتش شوروی در افغانستان به یک نویسنده سرشناس در غرب تبدیل شد. آثار او در روسیه و بلاروس اجازه نشر ندارد، اما به ۳۰ زبان ترجمه شده است. او رمان‌نویس نیست، بلکه به خاطر گزارش‌ها و مصاحبه‌های کاملاً مستندی که با انسان‌های جنگ‌زده و آسیب‌دیده انجام داده، شهرت دارد. «جنگ زنانه نیست» که در سال ۱۹۸۷منتشر شد، از نخستین آثار اوست.

سال آینده کتاب دیگری از او منتشر خواهد شد با عنوان “زمان دست دوم” (Time Second Hand) که درباره زنان پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی است و همزمان در بیش از ۲۰ کشور منتشر خواهد شد.

سوتلانا الکسیویچ در سال ۲۰۱۳ برنده جایزه صلح نمایشگاه کتاب فرانکفورت شده بود و چهاردهمین زنی است که موفق به دریافتجایزه ادبی نوبل شده است.

یکی از مسئولان کمیته نوبل در گفت وگویی و لحظاتی بعد از اعلام این جایزه درباره آلکسیویچ و نیز آثار او دلایل انتخابش به عنوان برنده نوبل ادبی ۲۰۱۵ را بیان می‌کند که می‌توانید در اینجا ببینید.